Petrol sektörünün 2024 yılı genel görünümü
Kıymetli Okurlarım,
Adetten olunca, 2025’teki ilk yazımızda, 2024 yılında sektörde yaşanan değişimleri ve gelişmeleri sizlerle paylaşmak istiyorum.
Türkiye’de Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisinin (KDV)’nin en fazla toplandığı sektör, şüphesiz akaryakıt sektörüdür. Bu sektörde faaliyet gösteren istasyon sayısının yaklaşık 12 bin 500, istihdam (çalışan) sayısının ise 110 bin kişi olduğu ifade edilmektedir.
Bununla birlikte, bir önceki yıl verilerine göre, Türkiye’nin yaklaşık toplam rafineri üretimi 36.500.000 ton, ithalatı 49.000.000 ton ve ihracatı 13.500.000 tondur. Toplam yurt içi satışlar ise 32.000.000 tondur.
Pazar paylarını sıralamak gerekirse, 2024 yılında BP’nin Türkiye’deki istasyonlarını bünyesine katan Petrol Ofisi, Shell, Opet, Güzel Enerji (Total&Moil), TP, Aytemiz ve diğerleri şeklinde sıralamak mümkündür.
Yine 2024’te bir kısım birleşme ve devralmalar da gerçekleşmişti. Bunlar, Tatneft’in Aytemiz’i, Petrol Ofisi’nin BP Türkiye’yi, Zeren Group’un ise Alpet’i satın almalarıydı.
Bununla birlikte diğer gelişmeleri ise şu şekilde sıralamak mümkündür. Bunlar;
- Eski Nesil Ödeme kaydedici cihazların yerini yeni nesil cihazların alması,
- TOGG’un ve birçok otomotiv firmasının elektrikli araçlarını Türkiye pazarına sokmaları nedeniyle, akaryakıt istasyonlarındaki şarj ünitelerinin dağıtıcılar tarafından kurulmasının yaygınlaşması,
- Akaryakıt İstasyonlarının Kredi Kartı Satışlarının artması ile bayi finansman maliyetinin artması,
- Akaryakıt istasyonlarında satışı yapılan farklılaştırılmış akaryakıtlar için fiyat farkı uygulanmayacağı kararı,
- Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) ile akaryakıt sektöründe yeni bir dönem başlayacağı duyuruldu. UTTS sayesinde akaryakıt istasyonlarındaki vergi kaybının önlenmesi ve kayıt dışılığın azaltılması hedeflendi.
- Yeterli depolama ve kendi araçlarına akaryakıt ikmal kapasitesine sahip olan kuruluşlar, yalnızca kendi ihtiyaçları için akaryakıt kullanabilecek. Kamu kurum ve kuruluşlarına, liman, havalimanı, fabrika, şantiye, maden ve taş ocaklarına yapılan teslimler dışında, akaryakıt istasyonları dışındaki satışlar yasaklandı.
- Petrol piyasasında lisans sahibi olan işletmelerin belirlenen asgari ödenmiş sermaye miktarını sağlama ve koruma zorunluluğu getirildi.
- Petrol piyasasında lisans sahipleri için asgari ödenmiş sermaye miktarları 1 milyon 500 bin ila 375 milyon lira arasında belirlendi.
- Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’nde koşullu erteleme yapıldı. Buna göre, başvuruların 31 Ocak 2025 tarihine kadar utts.gov.tr adresinden yapılması şartıyla ekipman montajları en geç 30 Nisan 2025 tarihine kadar tamamlanması kararı alındı.
- Alpet’i bünyesine katan Zeren Group Holding 2024 yılında da TP Petrol Dağıtım A.Ş.’yi bünyesine katmak istedi ancak son dakikada satış devrinin gerçekleşmediği bildirildi.
- Darphane, web sitesinden “UTTS TTS Okuyucusu ile TTO’ların Bedelsiz Değişim Programı Kapsamında Yapılacak Montaj İşlemleri Hakkında” bir duyuru yayınladı ve bu duyuruda, akaryakıt istasyonlarından en az 1 adet TİM ve en az 2 adet TTO siparişlerini verenlerin mevcut tabanca okuyucu cihazlarının bedelsiz olarak değişimi için belirlenen son başvuru tarihini 31 Ocak 2025 olarak güncelledi.
Bir sonraki yazımızda, petrol sektöründe uygulanan Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projelerini paylaşmak ümidiyle…
Saygılarımla,